سیم ارت یکی از اجزای اصلی سیستم برق‌کشی در ساختمان‌ها، تأسیسات صنعتی و تجهیزات الکتریکی است. این سیم نقش مهمی در ایمنی برق ایفا می‌کند و به کاهش خطر برق‌گرفتگی، آتش‌سوزی و آسیب به وسایل الکترونیکی کمک می‌کند. وظیفه اصلی سیم ارت انتقال جریان الکتریکی ناخواسته یا نشتی به زمین است تا از وارد شدن آن به تجهیزات و افراد جلوگیری شود. در واقع، این سیم مسیری ایمن برای عبور جریان اضافی فراهم می‌کند و خطرات ناشی از اتصال کوتاه یا نوسانات ولتاژ را کاهش می‌دهد.
انواع سیم ارت
سیم ارت با توجه به جنس و نوع ساختار به چند دسته تقسیم می‌شود:
– سیم ارت مسی: این نوع سیم به دلیل هدایت الکتریکی بالا و مقاومت کم، رایج‌ترین گزینه برای سیستم‌های ارتینگ است. سیم مسی به دو نوع افشان (انعطاف‌پذیر) و مفتولی (سخت) تقسیم می‌شود. سیم ارت مفتولی معمولاً برای چاه ارت و اتصال به صفحات مسی استفاده می‌شود، در حالی که نوع افشان برای سیم‌کشی داخلی کاربرد دارد.
– سیم ارت آلومینیومی: این نوع سیم جایگزین اقتصادی برای سیم مسی است و در برخی پروژه‌ها که کاهش هزینه‌ها اهمیت دارد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. هرچند که هدایت الکتریکی آلومینیوم کمتر از مس است، اما در برخی شرایط قابل قبول می‌باشد.
– سیم ارت روکش‌دار: این نوع سیم دارای روکش PVC است که از آن در محیط‌های مرطوب و شرایطی که خطر خوردگی وجود دارد، استفاده می‌شود. روکش PVC باعث افزایش طول عمر سیم و جلوگیری از اکسید شدن آن می‌شود.
– سیم ارت بدون روکش: این نوع سیم بیشتر برای چاه ارت استفاده می‌شود و معمولاً از جنس مس خالص ساخته می‌شود تا بهترین هدایت الکتریکی را داشته باشد.
مزایای استفاده از سیم ارت
استفاده از سیم ارت مزایای متعددی دارد که برخی از آن‌ها عبارتند از:
– افزایش ایمنی: سیم ارت با تخلیه جریان نشتی به زمین، از برق‌گرفتگی افراد جلوگیری می‌کند.
– محافظت از تجهیزات الکترونیکی: وسایلی مانند کامپیوتر، یخچال، ماشین لباسشویی و دستگاه‌های صنعتی در برابر نوسانات برق آسیب‌پذیر هستند. سیم ارت مانع از انتقال اضافه ولتاژ به این تجهیزات می‌شود.
– جلوگیری از آتش‌سوزی: در برخی موارد، نشتی جریان می‌تواند باعث ایجاد جرقه و در نتیجه آتش‌سوزی شود. سیستم ارتینگ از بروز چنین حوادثی پیشگیری می‌کند.
– کاهش نویز الکتریکی: در محیط‌هایی که از دستگاه‌های حساس الکترونیکی استفاده می‌شود، وجود نویز می‌تواند باعث اختلال در عملکرد آن‌ها شود. سیم ارت این نویزها را حذف می‌کند و عملکرد تجهیزات را بهبود می‌بخشد.
سایزبندی و استانداردهای سیم ارت
انتخاب سایز مناسب سیم ارت اهمیت زیادی دارد، زیرا تأثیر مستقیم بر عملکرد سیستم ارتینگ دارد. سایزبندی سیم ارت بر اساس قطر و سطح مقطع آن انجام می‌شود که معمولاً بر حسب میلی‌متر مربع بیان می‌شود. برخی از سایزهای رایج سیم ارت عبارتند از 6، 10، 16، 25 و 35 میلی‌متر مربع که بسته به نوع کاربرد و میزان جریانی که قرار است تخلیه شود، انتخاب می‌شوند. علاوه بر این، سیم‌های ارت باید مطابق با استانداردهای ملی و بین‌المللی تولید شوند. برخی از مهم‌ترین استانداردهای مربوط به سیم ارت شامل:
– استاندارد ملی ایران (ISIRI 3084)
– استاندارد بین‌المللی (IEC 60228)
– استاندارد UL و VDE
موارد مصرف انواع سیم و کابل ارت
موارد مصرف سیم ارت مسی افشان
– سیم‌کشی داخلی ساختمان‌های مسکونی، اداری و تجاری برای اتصال به سیستم ارتینگ
– تابلوهای برق و ماشین‌آلات صنعتی که نیاز به انعطاف‌پذیری بالا دارند
– دستگاه‌های الکتریکی حساس مانند تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی
– سیستم‌های برق اضطراری و سرورها در دیتاسنترها
موارد مصرف سیم ارت مسی مفتولی (سیمی یا خشک)
– اجرای چاه ارت و سیستم‌های زمین حفاظتی در ساختمان‌ها و صنایع
– ایجاد شبکه ارتینگ در پست‌های برق، ایستگاه‌های مخابراتی و پالایشگاه‌ها
– تابلوهای برق فشار قوی و فشار متوسط
– پروژه‌های صنعتی و ساختمانی که نیاز به سیم با استحکام بالا دارند
موارد مصرف سیم ارت آلومینیومی
– جایگزین اقتصادی برای سیم‌های مسی در پروژه‌های بزرگ
– استفاده در شبکه‌های توزیع برق با هزینه کمتر
– ارتینگ تأسیسات صنعتی، سوله‌ها و کارخانه‌ها
– نصب در مناطقی که وزن پایین کابل اهمیت دارد
موارد مصرف سیم ارت بدون روکش
– نصب در داخل چاه ارت برای اتصال به صفحه مسی ارت
– استفاده در مناطق خشک و محیط‌های بسته که احتمال خوردگی کم است
– پروژه‌های صنعتی که نیاز به هدایت جریان مستقیم به زمین دارند
– کاربرد در شبکه‌های برق و سیستم‌های حفاظتی
موارد مصرف سیم ارت روکش‌دار (با عایق PVC یا XLPE)
– محیط‌های مرطوب، فضاهای باز و مکان‌هایی که احتمال خوردگی و پوسیدگی بالاست
– شبکه‌های توزیع برق و تأسیسات شهری
– صنایع نفت، گاز و پتروشیمی که نیاز به ایمنی بالاتری دارند
– سیستم‌های برق اضطراری و تأسیسات حساس مانند بیمارستان‌ها و فرودگاه‌ها
قیمت و نحوه خرید سیم ارت
قیمت سیم ارت به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله جنس سیم (مسی یا آلومینیومی)، سطح مقطع، برند تولیدکننده، نوع روکش (PVC یا بدون روکش) و نوسانات بازار فلزات. معمولاً سیم ارت مسی قیمت بالاتری نسبت به آلومینیومی دارد، اما به دلیل هدایت الکتریکی بهتر، گزینه محبوب‌تری است. خریداران عمده مانند شرکت‌های ساختمانی، پیمانکاران برق و کارخانه‌ها معمولاً سیم ارت را در متراژ بالا خریداری می‌کنند تا هزینه‌ها را کاهش دهند. برای خرید سیم ارت، می‌توان از طریق نمایندگی‌های رسمی، فروشگاه‌های تجهیزات الکتریکی یا به‌صورت آنلاین از تأمین‌کنندگان معتبر اقدام کرد.
جمع‌بندی
سیم ارت یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم برق‌کشی است که نقش مهمی در ایمنی و حفاظت از تجهیزات دارد. انتخاب نوع و سایز مناسب سیم ارت با توجه به کاربرد و میزان جریانی که قرار است تخلیه کند، بسیار حائز اهمیت است. همچنین رعایت استانداردها و خرید از تأمین‌کنندگان معتبر، کیفیت و کارایی این محصول را تضمین می‌کند. در صورتی که به دنبال خرید سیم ارت با کیفیت و قیمت مناسب هستید، می‌توانید از طریق سایت ولتا کابل اقدام کنید.
